Mặc dù một số rối loạn di truyền hiếm gặp và phơi nhiễm chất độc được biết có thể là 1 nguyên nhân gây ra chứng tự kỷ (hoặc các triệu chứng giống tự kỷ), còn lại hầu hết các trường hợp được coi là vô căn, có nghĩa là chúng không rõ nguyên nhân. Yếu tố sinh học, môi trường xung quanh và các yếu tố khác của một người có thể tác động – hoặc tập hợp đầy đủ toàn bộ các yếu tố nguy cơ trên.
Nguyên nhân đã biết
Một số nhà nghiên cứu đã tìm thấy sự khác biệt giữa não bộ của người mắc hội chứng tự kỷ với những đứa trẻ không mắc hội chứng này. Dường như não bộ của những người mắc hội chứng tự kỷ to hơn, cách xử lý thông tin trong não cũng khác biệt hơn so với những người khác. Tuy nhiên, các nhà khoa học vẫn còn đang chưa thể có những khác định chắc chắn rằng đó 1 là dấu hiệu đủ sức thuyết phục về mặt chẩn đoán lâm sàng y khoa cho hội chứng rối loạn phổ tự kỷ. Mà đó, giống như 1 điểm khởi đầu của giả thuyết.
Còn lại hầu hết các bằng chứng cho thấy rằng rối loạn phổ tự kỷ không thực liên quan đến một yếu tố nguyên nhân nào cụ thể. Một số nguyên nhân cho thấy có mối liên quan đến rối loạn phổ tự kỷ như:
- Sử dụng thuốc Dopakote khi mang thai
- Mắc hội chứng Fragile X (một rối loạn di truyền, gây khuyết tật trí tuệ, phát triển ở trẻ)
- Bệnh Rubella (sởi Đức)
- Bệnh xơ cứng củ (một rối loạn đột biến gen)
- Chứng Prader Willi
Hiện nay các nhà khoa học vẫn tiếp tục nghiên cứu mối liên hệ giữa gen di truyền, môi trường sống và hội chứng rối loạn phổ tự kỷ.
Một điểm đáng lưu ý: Vacxin không có mối tương quan hoặc mối liên hệ nào đối với chứng rối loạn phổ tự kỷ
Các yếu tố rủi ro
Ngoài các yếu tố có tính chất hiếm gặp được liệt kê bên trên thì còn một số vấn đề thể hiện sự liên quan đến nguyên nhân của chứng rối loạn phổ tự kỷ đó là cha mẹ lớn tuổi và các loại ô nhiễm khác.
Các yếu tố nguy cơ bổ sung:
- Giới tính: nguy cơ trẻ nam mắc rối loạn phổ tự kỷ cao gấp 4 lần trẻ gái
- Gia đình đã có tiền sử mắc bệnh tự kỷ
- Sinh non (thai nhi được sinh trước 26 tuần tuổi)
Trong một số trường hợp khác, người mắc rối loạn phổ tự kỷ liên quan đến các vấn đề suy giảm hệ thống miễn dịch. Tuy vậy, đây mới chỉ được xem là một bằng chứng có tính giả thuyết cần thêm nhiều nghiên cứu hơn mới có thể đưa vào thành lập như 1 nguyên nhân gây hội chứng tự kỷ.
Di truyền học
Các nhà nghiên cứu đến nay đã có nhiều cơ sở trong việc chứng minh mối liên hệ giữa các trường hợp tự kỷ có gen di truyền. Vì vậy, hoàn toàn có thể đi đến một kết luận gen di truyền và tự kỷ có mối liên hệ ở tất cả các trường hợp có mắc hội chứng này.
Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng, cha mẹ trong gia đình có thành viên mắc rối loạn phổ tự kỷ thì dễ sinh ra con có khả năng bị tự kỷ hơn. Ngoài ra các gia đình có 1 con sinh ra mắc tự kỷ thì có khả năng sinh ra nhiều hơn một đứa trẻ mắc tự kỷ.
Quan trọng là “gen di truyền” và “cha truyền con nối” là không giống nhau. Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng, có xuất hiện các trường hợp đột biến gen tự phát liên quan đến hội chứng rối loạn phổ tự kỷ. Đột biến gen tự phát như tên gọi của nó – tự phát – không rõ nguyên nhân.
Lưu ý: Trẻ mắc rối loạn phổ tự kỷ thường rất nhạy cảm với mùi vị và thành phần món ăn, do đó chúng thường có một chế độ ăn hạn chế. Có thể xảy ra trường hợp trẻ thiếu hụt chất dinh dưỡng quan trọng phục vụ cho sự phát triển năng lực học tập và phát triển xã hội. Việc cải thiện dinh dưỡng là một biện pháp hữu ích nhằm thay đổi tình trạng của trẻ tự kỷ.
Bóc trần những quan niệm sai lầm
Một đứa trẻ mắc hội chứng tự kỷ chính bản thân họ đã chịu nhiều thiệt thòi, bởi những thiếu hụt về giao tiếp, kỹ năng xã hội, tư duy… Những hiểu biết sai lầm sẽ mang lại cảm xúc tiêu cực, nhận thức sai lầm, nguy cơ tử vong đối với những người mang hội chứng này.
Người ta từng tin rằng việc tiêm vacxin là nguyên nhân của hội chứng tự kỷ và điều này thật sự sai lầm. Hay Tiến Sĩ Leo Kanner người từng chứng minh “mối liên hệ giữa tính khí cha mẹ với chứng rối loạn phổ tự kỷ” được viết trong cuốn sách “Pháo đài trống: Chứng tự kỷ ở trẻ sơ sinh và sự ra đời của bản thân” (The Empty Fortress: Infantile Autism and the Birth of the Self). Cuốn sách này ông cho rằng những “bà mẹ tủ lạnh” là nguyên nhân gây ra chứng rối loạn phổ tự kỷ ở con. Điều này mang đến một sự mặc cảm lớn dành cho cha mẹ có con tự kỷ, nhưng thật may rằng giờ đây điều này đã không còn tồn tại.
Và giờ đây nhiều cha mẹ hoặc một số chuyên gia có thể tỏ ra hết sức tự tin về việc nói ra nguyên nhân nào dẫn đến hội chứng tự kỷ. Nhưng xin nhớ rằng, mọi lời nói nhận định đều cần phải trải qua một sự nghiên cứu cẩn thận và chuẩn mực.
……..
Với nhiều năm kinh nghiệm tư vấn tâm lý và nghiên cứu chuyên sâu, chúng tôi tự hào là Trung tâm tư vấn và trị liệu uy tín, chất lượng tại Hà Nội. Khi bạn gặp bất cứ khó khăn nào về tâm lý, vui lòng liên hệ: Trung tâm Can thiệp và trị liệu Tâm lý Smile
Số 3 ngõ 169 đường Trung Văn – Phường Trung Văn – Nam Từ Liêm – Hà Nội
Hotline: 0971218523
Website:tamlysmile.com
Mail: thamvantrilieutamlysmile@gmail.com
